نخ اکریلیک از الیاف های پرکاربرد در قالیبافی است. این نخ در دسته الیاف مصنوعی قرار می گیرد. الیاف نخ اکریلیک سبک ، گرم و پشم مانند هستند. رنگ پذیری بالا ، قابلیت شست و شو و ضد آلرژن بودن باعث شده تا از این نخ در صنایعی چون جوراب بافی ، تولید لباس های گرم ، تولید روسری و شال استفاده شود.
سطح مقطع الیاف اکریلیک با توجه به نحوه تولید می تواند متفاوت باشد به عنوان مثال اگر به روش تر ریسی این الیاف تولید شوند سطح مقطع آنرها به شکل دایره ای و اگر به روش خشک ریسی تولید شوند سطح مقطع آنر ها به صورت دمبلی خواهد بود.
مواد اولیه به کار رفته در نخ اکریلیک
پلیمر سازنده نخ اکریلیک پلی اکریلونیتریل نام دارد. این ماده در دسته ترموپلاستیک ها وجود داشته و از مونومر اصلی آکریلونیتریل تشکیل شده است. از انواع فیبر موکت هایی که با استفاده از پلیمر پلی اکریلونیتریل تشکیل می شوند؛ در دسته فیبر های بسیار باکیفیت قرار می گیرند. در اثر بسپارش مونومر های وینیل اکریلونیتریل پلیمر نخ های اکریلیک تولید می شود.
در صنعت نساجی برای تولید این نخ از روش های خشک ریسی و تر ریسی و ژل ریسی استفاده می شود. نحوه تولید این الیاف می تواند در خصوصیات فیزیکی آن ها تاثیر گذار باشد به عنوان مثال تولید نخ اکریلیک به روش ژل ریسی ، الیافی با استحکام زیاد را به دست می دهد. ماده اولیه تولید اکریلیک از آب و کربید کلسیم به دست می آید.
کاربرد نخ اکریلیک در ساخت پارچه سایبان
این نخ جایگاه بسیار مهمی را در صنعت نساجی ایران و جهان به خود اختصاص داده است. یکی از کاربرد های بسیار مهم الیاف اکریلیک تولید پارچه های مخصوص سایبان است. دلیل اینکه از نخ اکریلیک برای تولید سایبان استفاده می شود؛ مقاومت بالای آن در برابر نور خورشید است. تابش نور خورشید میتواند به مرور زمان باعث پوسیدگی سایبان ها شود؛
استفاده از این الیاف ها در سایبان ها باعث می شود تا عمر سایبان افزایش پیدا کند و در اثر تابش نور دچار پارگی و پوسیدگی نشود. ارزان بودن این الیاف ها نسبت به الیاف طبیعی باعث شده تا از نظر اقتصادی نیز به صرفه باشند.
کاربرد نخ اکریلیک در صنعت قالیبافی
برای تولید فرش های ماشینی باکیفیت از نخ اکریلیک استفاده می شود. علت استفاده از این نخ در فرش های ماشینی عبارتند از:
- نخ های اکریلیک نسبت به سایر الیاف مصنوعی نرم تر و لطیف تر است.
- بوی پلاستیک و مواد نفتی از نخ های اکریلیک استنشاق نمی شود.
- در برابر پا خور شدن مقاومت بالایی داشته و به راحتی کهنه نمی شوند.
- در برابر حرارت های غیر مستقیم همانند کتری و اتوی داغ مقاوم هستند .
- رنگ های آن ها بسیار شاد و سرزنده است.
- نخ های اکریلیک باعث می شوند که بافت فرش منسجم و یکدست باشد.
- در حین لمس فرش هیچگونه اصطکاک و چسبندگی احساس نمی شود.
- عدم ایجاد حساسیت برای نوزادان و سالمندان
- دوام و ماندگاری بالای نخ
- پارگی کمتر نخ در حین تولید و بافت فرش
- مقاومت در برابر سایش و شستشو
همین ویژگی های برجسته است که این نخ را به انتخابی مناسب برای موکت اداری ، تجاری، هتلی، مسکونی و … بدل میکند.
استفاده از نخ اکریلیک در تولید لباس
از نخ اکریلیک برای تولید پارچه آکریلیک نیز استفاده می شود. اولین بار شرکت دوپون پارچه های اکریلیک را تولید کرد. به علت نرم بودن این پارچه از این پارچه در تولید لباس های ورزشی استفاده می شود.
جوراب های ورزشی نمونه های از لباس های آکریلیک هستند که به علت الاستیک بودن ، دوام عمر ، عدم تاول زدن پا در جوراب ها ، عدم ایجاد حساسیت ، گرم و نرم بودن ، مقاومت در برابر لکه و چروک مورد توجه قرار گرفته است. کسانی که به لباس های پشمی حساسیت دارند می توانند؛ لباس هایی با جنس اکریلیک را جایگزین کنند.
معایب نخ اکریلیک چیست؟
با وجود تمام مزیت هایی که نخ اکریلیک دارد مانند هر الیاف مصنوعی می تواند معایبی نیز داشته باشد. به دلیل اینکه این نخ ها از پلیمر های ترموپلاستیک تولید شده اند؛ می توانند برای محیط زیست مضر باشند.
رها کردن پارچه ها و نخ های اکریلیک در طبیعت می تواند سلامت جانداران را به خطر اندازد. بازیافت دشوار ، قیمت بالای مواد اولیه ، هزینه بالای تولید از دیگر معایب این الیاف است.
نتیجه گیری
نخ اکریلیک در دسته الیاف مصنوعی قرار می گیرد که از پلیمر پلی اکریلو نیتریل به وجود آمده است. و از این نخ در در صنایع نساجی ، فرش بافی ، ژاکت بافی ، چادر های مسافرتی ، سایبان و تولید موکت اکریلیک استفاده می شود. اکریلیک نسبت به بید و مواد چرب مقاومت بالایی داشته و از لحاظ ثبات نوری در سطح بالایی از مقاومت قرار دارد. فرش ها و سجاده هایی که در آن ها از این نوع نخ استفاده می شود پرز های بسیار کمتری دارند.